Có rất nhiều lý do thuyết phục chúng ta nên tập luyện thể dục thể thao mỗi ngày. Những tác dụng của hoạt động này mang lại bao gồm: Tăng cường sức khỏe, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch – huyết áp, bệnh cơ – xương – khớp, làm đẹp, giảm căng thẳng, đặc biệt là cải thiện não nhờ tăng cường trí nhớ cũng như khả năng tư duy.
Trong nội dung dưới đây Daiviet Sport sẽ chia sẻ với các bạn về Việc tập thể dục ngoài trời có tốt cho não bộ? Qua đó cùng hiểu hơn về những lợi ích tuyệt vời khi tập luyện ngoài trời.
Ảnh hưởng của tập thể dục ngoài trời đối với trí não
Tập thể dục mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể, nhất là khi hoạt động ngoài trời với không khí trong lành và cảnh quan tươi đẹp. Nó tác dụng tích cực đến trí nhớ và khả năng tư duy.
Hoạt động thể chất giúp giảm đề kháng insulin, giảm viêm, kích thích giải phóng các hóa chất bên trong não, có ảnh hưởng tới sức khỏe của tế bào não. Bên cạnh đó, nó cũng kích thích sự phát triển của các mạch máu mới ở bên trong não bộ, tăng cường sự sản sinh các tế bào mới.
Các lợi ích cụ thể bao gồm:
- Tăng cường sự tập trung: Các nghiên cứu cho thấy, tập thể dục ở cường độ cao giúp tăng cường khả năng tập trung, sự chú ý. Tuy nhiên, sự tác động của các bài tập ở trạng thái ổn định như chạy chậm, đạp xe là không rõ rệt.
- Cải thiện trí nhớ: Các bài đi bộ, chạy bộ, sử dụng thiết bị thể thao ngoài trời trong các khu chức năng ở công viên, sân chung cư giúp tăng cường trí nhớ khi còn trẻ, và làm chậm tác động của quá trình lão hóa khiến suy giảm trí nhớ ở người cao tuổi.
- Giảm lo âu, trầm cảm: Các môn aerobic, yoga…. Có tác dụng làm giảm triệu chứng trầm cảm. Đây cũng là lý do các chuyên gia trị liệu khuyến khích người bệnh tập thể dục như một phần của quá trình điều trị. Các nghiên cứu sâu cho thấy tập thể dục làm chậm quá trình tổn thương cũng như sự phá vỡ các tế bào não. Việc tập luyện thường xuyên, hình thành được thói quen tốt sẽ rất có lợi.
- Giúp cho não linh hoạt hơn: Hoạt động thể chất giúp cho não bộ của chúng ta linh hoạt hơn trong việc học hỏi và trải nghiệm những điều mới mẻ.
- Giảm sa sút trí tuệ: Những người ít tập thể dục có khả năng mắc bệnh Alzheimer cùng các dạng sa sút trí tuệ khác nhiều hơn so với những người tập thường xuyên. Một phần do tập luyện giúp ngăn ngừa nhiều bệnh lý có liên quan tới sự sa sút này như: Béo phì, tiểu đường, cao huyết áp, stress…
- Tăng cường tuần hoàn máu: Tập thể dục giúp tăng cường máu lên não. Các động tác vận động cùng với không khí trong lành giúp tim làm việc hiệu quả, mạch máu khỏe hơn, đưa máu từ các mạch lớn đến mạch siêu nhỏ trong não, mang theo oxy và chất dinh dưỡng tới não, giúp tỉnh táo và ngăn chặn sa sút trí tuệ.
- Cải thiện chức năng điều hành: Các nghiên cứu khoa học cho thấy việc tập thể dục giúp cải thiện khả năng sắp xếp cũng như giải thích thông tin của não bộ (chức năng điều hành). Về lâu dài thì hoạt động này còn có thể thay đổi cấu trúc của chất trắng ở trong não và giúp cho các tế bào liên kết với nhau.
- Nâng cao chất lượng giấc ngủ: Tập thể dục ngoài trời mang đến một tâm trạng thư giãn và ổn định. Nó cũng thiết lập một chu kì thức – ngủ phù hợp với nhịp sinh học. Những người chăm chỉ tập luyện có xu hướng dễ ngủ và ngủ sâu giấc hơn.
Tập thể dục ngoài trời thế nào tốt cho não bộ?
Tập thể dục với dụng cụ thể thao ngoài trời không chỉ giúp giúp bạn phát triển não bộ, cải thiện sức khỏe cả về mặt thể chất lẫn tinh thần
Lời khuyên của các bác sĩ là nên tập 30 – 40 phút mỗi ngày với cường độ vừa phải. Và bạn nên xây dựng một lịch tập khoảng 5 – 6 buổi/tuần. Sau đó có thể nâng thời gian lên 45 – 60 phút/buổi.
Chúng ta có thể bắt đầu với các bài tập có mức độ vận động trung bình như: Đi bộ, bơi lội, leo cầu thang, khiêu vũ, cầu lông, kết hợp với làm việc nhà. Sau đó nâng dần.
Nếu thời gian đầu cảm thấy nhàm chán khi tập luyện một mình, bạn có thể tham gia vào một câu lạc bộ, tập cùng với bạn bè, người thân để tăng thêm động lực.
Nên có mục tiêu cụ thể và theo dõi quá trình tập luyện, lần lượt chinh phục mục tiêu nhỏ trong kế hoạch để đạt được mục đích đã đề ra.
Thường xuyên tham khảo ý kiến của huấn luyện viên, chuyên gia sức khỏe để tập luyện đúng cách và hiệu quả.
Tầm quan trọng của não bộ
Vị trí bộ não
Não bộ của chúng ta được bao bọc bởi 1 lớp ngoài được gọi là xương bản sọ. Nó kết hợp với các xương mặt tạo thành hộp sọ. Chức năng chính của hộp sọ là bảo vệ não khỏi các tổn thương cũng như tác động từ bên ngoài.
Bộ não có chức năng vô cùng quan trọng, sống còn với cơ thể. Từ khi còn trong bụng mẹ tới khi ra đời và trong suốt quá trình sinh trưởng, già đi, não có nhiều sự thay đổi rõ rệt. Lúc mới sinh não của trẻ chỉ nặng khoảng 450 gr, tới khi trưởng thành thì trọng lượng khoảng 1220 – 1360 gr.
Cấu tạo của bộ não
Về mặt giải phẫu, từ bên ngoài vào trong là: Da đầu, cơ bám xương sọ, hộp sọ, màng não, cuồi cùng là não.
Bộ não được tạo nên từ các tế bào thần kinh neuron và các tế bào thần kinh đệm. Tế bào neuron có chức năng kích thích, dẫn truyền, gửi và nhận các tín hiệu, xung thần kinh. Còn các tế bào đệm làm nhiệm vụ nâng đỡ, nuôi dưỡng, và tạo điều kiện cho các tín hiệu được truyền đi trong hệ thần kinh. Số lượng của tế bào thần kinh đệm gấp khoảng 50 lần neuron.
Não được chia làm 3 phần: Đại não, thân não, tiểu não.
- Đại não: Là phần chính của não, gồm có bán cầu não phải và trái, được phân tách bởi khe não. Lớp bề mặt của não có màu nâu (chất xám). Ở bên dưới, các neuron thần kinh liên kết với nhau và tạo nên vùng có màu trắng (chất trắng).
Các rãnh trên vỏ não chia cơ quan này thành các thùy. Mỗi bán cầu não gồm 4 thùy là: Thùy trán – thùy thái dương – thùy đỉnh – thùy chẩm.
Ở bên trong đại não là hệ thống các khoang chứa dịch được biết tới là não thất. Có 4 não thất, chúng kết nối với nhau thông qua các lỗ và ống thông.
- Thân não: Gồm có trung não, cầu não, hành não. Thân não nằm ở phía trước của tiểu não; Nó hoạt động tương tự như 1 trạm chuyển tiếp, có vai trò truyền thông tin giữa các bộ phận ở bên trong cơ thể và vỏ não.
- Tiểu não: Vị trí nằm ở sau não bộ, bên dưới thùy chẩm.
- Các dây thần kinh sọ: Gồm 12 đôi, có vai trò quan trọng, như chịu trách nhiệm về mùi vị, thị giác, khả năng nghe, điều khiển các cử động của mắt, cổ, cơ lưỡi, cơ mặt, khả năng thăng bằng…
- Vùng hạ đồi: Chứa các liên kết thần kinh gửi tin hiệu đến tuyến yên.
Vai trò của não bộ
- Bộ não đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nó điều khiển chức năng của các cơ quan và bộ phận trong cơ thể, điều khiển lời nói – suy nghĩ – hành động của chúng ta, giúp con người phản ứng lại với các tình huống khác nhau trong cuộc sống và công việc, cân bằng lại cơ thể khi gặp stress.
- Não gồm nhiều cấu trúc nhỏ, mỗi phần lại chi phối một hoạt động khác nhau trong cơ thể, vừa độc lập lại vừa thống nhất với nhau trong chức năng điều khiển các hoạt động cơ thể của bộ não.
- Trung não điều khiển cử động của mắt.
- Cầu não lại phối hợp cử động của mắt với biểu cảm của khuôn mặt, thính giác và sự thăng bằng.
- Hành tùy kiểm soát hơi thở, huyết áp, nhịp tim, cử động nuốt.
- Hệ lưới kiểm soát sự thức – tỉnh, khả năng nhận thức môi trường xung quanh, có mối liên hệ mật thiết tới chất lượng giấc ngủ.
- 12 dây thần kinh sọ não kiểm soát các cử động của khuôn mặt (lưỡi, vai, cổ, cử động nuốt…).
- Tiểu não chịu trách nhiệm phối hợp các động tác và nhịp điệu, duy trì tư thế, kiểm soát trương lực cơ, tay, chân.
- Hạ đồi liên quan đến chức năng ăn, ngủ, sinh hoạt chăn gối, cảm xúc, điều hòa thân nhiệt, tạo ra các nội tiết tố và vận động.
- Thùy trán có kích thước lớn nhất trong các thùy, đảm nhiệm chức năng nói, trí tuệ, hành vi, kỹ năng, và vận động.
- Vỏ não trán trước ảnh hưởng tới trí nhớ, sự thông minh, tính cách, khả năng tập trung.
- Thùy chẩm chi phối quá trình cảm nhận màu sắc, hình dạng con người.
- Thùy đỉnh phân tích đồng thời các tín hiệu nhận được từ các vị trí khác nhau của não bộ, tổng hợp thành thông tin, cảm nhận, ý nghĩa mới của các sự vật.
- Thùy thái dương ảnh hưởng tới bộ nhớ thị giác, giúp con người nhận biết sự vật, ghi nhớ khuôn mặt, ngôn ngữ, phân tích các cảm xúc và phản ứng của người đối diện.
- Tuyến yên giúp kiểm soát các hóc môn (nội tiết tố), ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng và phát triển, kiểm soát và điều hòa chức năng của nhiều tuyến khác, như: Tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến sinh dục…
- Bán cầu não trái chi phối ngôn ngữ và lời nói. Bán cầu não phải có vai trò xử lý thông tin và xác định không gian. Não bộ bên trái sẽ điều khiển phía bên phải cơ thể và não bên phải sẽ điều khiển nửa bên trái cơ thể.
Bí quyết chăm sóc cho não
Ngoài việc tập luyện thể dục thể thao thì bạn có thể tham khảo và kết hợp với những cách dưới đây để chăm sóc tốt hơn cho bộ não của mình.
- Ngủ tốt: Não là một cơ quan sinh học, phát triển theo nhịp sinh học của cơ thể. Một trong những yếu tố quan trọng nhất để chăm sóc cho não chính là đi ngủ và thức dậy đúng giờ.
- Chế độ dinh dưỡng: Một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ rất tốt cho não cũng như cơ thể. Bạn nên tăng cường các loại rau củ quả để bổ sung vitamin. Não cũng rất thích nguồn năng lượng từ glucose vốn có nhiều trong ngũ cốc nguyên hạt.
- Kiểm soát căng thẳng: Viết nhật ký, chia sẻ với bạn bè, người thân, đi dạo sẽ giúp giảm căng thẳng. Hãy nhớ: Sự căng thẳng kéo dài có thẻ gây viêm thần kinh.
- Hạn chế sử dụng thuốc: Một số loại thuốc gây hại cho cơ thể và não bộ, vì thế cần hạn chế.
- Giảm thiểu tác hại của ô nhiễm: Môi trường ở nhiều nơi ngày càng ô nhiễm, nhất là khi sống gần các khu công nghiệp, trong các thành phố có mật độ dân số và giao thông đông đúc. Vì thế bạn nên có các biện pháp thích hợp để bảo vệ bản thân và gia đình.
Ngoài ra, đọc sách, chơi nhạc, học một ngôn ngữ mới khi rảnh rỗi, đối xử tốt với bản thân và người xung quanh cũng là cách để chúng ta chăm sóc cho bộ não.
Trên đây là một số chia sẻ từ Daiviet Sport giúp trả lời câu hỏi Việc tập thể dục ngoài trời có tốt cho não bộ? Mong rằng thông qua các thông tin trong bài viết các bạn có thêm nhiều kiến thức bổ ích để chăm sóc cho bản thân và gia đình !
