Điện trị liệu từ lâu đã được áp dụng trong lĩnh vực y khoa, chăm sóc sức khỏe. Với nhiều tác dụng lên hệ cơ, thần kinh, mạch máu, điện xung trở thành một trong những phương pháp vật lý trị liệu được dùng phổ biến giúp phục hồi lại chức năng cho bệnh nhân.
Điện xung vật lý trị liệu là gì? Được sử dụng trong những trường hợp nào? Hiệu quả ra sao?.. Trong nội dung dưới đây Daiviet Sport sẽ chia sẻ về Sử dụng điện xung trị liệu giúp phục hồi chức năng.
Điện xung trị liệu là gì ?
Điện xung trị liệu là kỹ thuật sử dung các dòng điện xung có tần số khác nhau để kích thích thần kinh bằng điện thông qua da. Các kích thích này giúp người bệnh giảm đau, tạo ra sự co cơ, điện phân, điện di thuốc.
Dòng điện xung trong vật lý trị liệu đều có tần số thấp và trung bình. Nó chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Nhiều xung kiện liên tiếp với nhau sẽ tạo thành dòng xung điện.
Dòng điện xung có 3 công dụng chính làm giảm đau, kích thích co cơn và điện phân. Cụ thể
- Giảm đau (thường là dòng xoay chiều):
+ Dòng điện sẽ kích thích lên bề mặt da theo tần số nhất định. Tần số này có thể giảm đau dựa trên cơ chế ngăn truyền dẫn truyền cảm giác đau lên não tại tủy sống tuân theo thuyết cổng kiểm soát.
+ Bên cạnh đó một số dòng điện như TENS lại kích thích và khiến cơ thể sản xuất ra các các opioid nội sinh như enkaphalin và endorphin. Các opioid này có tác dụng giảm đau lâu hơn so với cách giảm đau theo thuyết cổng kiểm soát.
+ Các dòng điện tạo nên hiện tượng được gọi là khử cực thần kinh, cũng tương tự như tín hiệu được phát ra từ thần kinh trung ương. Do đó, có thể sử dụng để kích thích hoạt động trở lại cho các cơ bị liệt trong các trường hợp bệnh lý khiến tổn thương thần kinh ngoại biên như: Chấn thương liệt tủy sống, đứt dây thần kinh do bị gãy xương.
- Kích thích co cơ:
Dòng điện kích thích thần kinh và khiến cho các cơ bị liệt hoạt động trở lại đồng thời để lại 1 phần duy trì sức cơ cũng như trương lực cơ. Đối với các cơ bị suy yếu có thể dùng để luyện tập cũng như rèn luyện. Ví dụ: Kích thích cơ sàn chậu đang yếu hoặc sử dụng kèm với co cơ chủ động từ bệnh nhân. Giúp tái kích hoạt lại cơ từ đầu đùi sau khi tiến hành phẫu thuật dây chằng chéo trước.
- Khả năng điện phân (thường gặp ở dòng điện 1 chiều):
Khi chạy dòng điện 1 chiều thì ở hai cực của máy sẽ xảy ra hiện tượng điện phân. Dòng điện hút các ion trái dầu lại gần, đồng thời đẩy các ion cùng dấu ra xa. Tác dụng này được sử dụng trong điện di thuốc, nó giúp thuốc đi sâu vào các mô nhanh hơn so với việc bôi ngoài dai. Các loại thuốc dẫn thường dùng là chất gây tế để giảm đau hoặc chất kháng viêm.
Đặc điểm, phân loại các dòng xung điện
Đặc điểm của dòng điện xung là được đặt theo hình dạng của xung và tác giả tìm ra chúng. Ví dụ như dòng xung có hình gai nhọn được đặt tên là dòng xung Faradic; Còn dòng xung có hình chữ nhật được gọi là dòng xung Leduc. Cường độ của dòng điện xung được đo bằng biên độ trung bình của các xung điện.
Dòng điện xung được phân loại dựa vào tần số, loại dòng điện, cơ chế phát xung.
- Căn cứ vào tần số: Được chia thành dòng điện xung có tần số thấp và dòng có tần số cao.
- Căn cứ vào loại dòng điện: Được chia thành dòng điện 1 chiều và xoay chiều.
- Dựa trên cơ chế phát xung: Có dòng điện xung liên tục, ngắt quãng, biến đổi biên độ, tần số, hoặc là biến đổi cả 2.
Trong số các dòng điện kể trên thì dòng 1 chiều là cần lưu ý nhiều nhất vì lý do an toàn. Ví dụ: Không nên sử dụng quá 10 phút, cường độ tối đa có thể dùng phải đặc biệt lưu ý.
Tác dụng của điện xung trong vật lý trị liệu
Sử dụng dòng điện mang đến nhiều tác dụng tích cực trong điều trị cũng như cải thiện triệu chứng bệnh. Cụ thể:
- Tăng tuần hoàn máu nhờ vào sự kích thích trực tiếp lên các mạch máu.
- Giảm sưng viêm, phù nề.
- Giải phóng sự chèn ép.
- Tăng thải từ các chất chuyển hóa tại chỗ.
- Hỗ trợ điều trị các bệnh lý sau phẫu thuật hoặc bị chấn thương.
- Điều trị các bệnh lý xương khớp: Viêm khớp, thấp khớp, khớp thoái hóa.
- Điều trị các bệnh thần kinh: Đau dây thần kinh tọa, đau dây thần kinh liên sườn.
- Kích thích cơ và hỗ trợ phục hồi chức năng vận động cho người bị bại liệt.
- Kích thích cơ trơn qua đó điều trị chứng đại tiểu tại mất kiểm soát.
Về máy điện xung trị liệu
Trên thị trường hiện nay có nhiều loại máy điện xung. Cơ chế hoạt động chung là sử dụng đường truyền xung điện có tần số thấp qua các miếng dán lên cơ thể.
Để sử dụng máy, đầu tiên cần khởi động cơ thể, uống 1 cốc nước ấm để kích thích quá trình lưu thông máu cũng như đào thải độc tố bên trong cơ thể. Tiếp đó là vệ sinh vùng da chuẩn bị được kích thích. Dán các miếng dán lên cơ thể và ấn nút khởi động máy. Thả lỏng cơ thể để thư giãn tinh thần và cảm nhận xung điện đivào cơ thể.
Để đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng máy điện xung trị liệu các bạn cần lưu ý một số điểm sau:
- Không đặt máy ở tần số qua cao khiến ảnh hưởng tới hệ thống xương khớp.
- Không để máy tiếp xúc với khuỷu tay, đầu gối – đặc biệt là ở tần số cao vì có thể gây nguy hiểm.
- Không lạm dụng máy, mà thay vào đó nên kết hợp với chế độ ăn uống khoa học, tập thể dục thường xuyên để giảm béo phì.
- Không sử dụng máy trong khoảng thời gian quá lâu, chỉ cần từ 20 – 30 phút/lần và 1 – 2 lần mỗi ngày.
- Trẻ em và phụ nữ có thai không nên sử dụng máy điện xung nếu không có sự đồng ý của bác sĩ.
Trên đây là một số chia sẻ của Daiviet Sport về Sử dụng điện xung trị liệu giúp phục hồi chức năng. Mong rằng các thông tin trong bài viết giúp các bạn hiểu hơn về một kỹ thuật vật lý trị liệu phổ biến. Nếu còn câu hỏi nào khác hoặc có nhu cầu mua thiết bị phục hồi chức năng, máy thể thao… hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn cụ thể.
Daiviet Sport cung cấp thiết bị vật lý trị liệu, dụng cụ thể dục, máy thể thao dành cho gia đình và phòng gym chính hãng. Sản phẩm được giao toàn quốc, hướng dẫn sử dụng tại nhà, bảo hành dài hạn tới từng chi tiết !
