Gym là một phương pháp tập luyện có lịch sử từ rất lâu đời và có mặt ở nhiều quốc gia trên thế giới. Nó mang lại cho người tập một nền tảng thể lực sung mãn, tăng sức bền và khả năng chịu đựng, thể hình đẹp, củng cố khả năng đề kháng chống lại bệnh tật của cơ thể, cùng rất nhiều lợi ích khác.
Thể dục thể thao, nhất là gym thường đi với chế độ dinh dưỡng phù hợp để có thể phát huy hiệu quả tối đa. Ngoại trừ những người tạp gym để giảm cân, còn nhìn chung các gymer tiêu thụ một lượng thực phẩm khá lớn, trong đó không thể thiếu protein – giúp hình thành và phát triển các cơ, chất béo tốt – nguồn cung cấp năng lượng dồi dào và giúp cơ thể hấp thụ các vitamin A, D, E, K.
Trong khi đó những người ăn chay thường nói không với thực phẩm có nguồn gốc từ động vật. Và điều này dấy lên một câu hỏi trong cộng đồng gymer cũng như nhiều người muốn tham gia hình thức tập luyện này mà đang duy trì một chế độ ăn thanh đạm: Ăn chay có nên tập gym không ?
Trong nội dung bài viết này các bạn hãy cùng Daiviet Sport đi tìm lời giải đáp chính xác cho câu hỏi trên nhé.
Những điều cần biết về việc ăn chay
Ăn chay là gì?
Ăn chay còn được gọi là ăn lạt – một chế độ ăn uống không sử dụng thực phẩm có nguồn gốc động vật như thịt gia súc, gia cầm, thủy hải sản…. Những người theo chế độ ăn này chỉ sử dụng những thực phẩm có nguồn tốc từ thực vật như ngủ cốc, rau củ quả, các loại hạt…
Ăn chay cũng có nhiều trường phái, có thể sử dụng trứng, mật ong, sữa và các chế phẩm từ sữa như phomai, bơ... hoặc không.
Trước đây, ăn chay thường chỉ phổ biến trong những những người theo đạo Phật, Kitô giáo, Ấn Độ giáo. Ngày nay chế độ ăn này được nhiều người hưởng ứng như một cách để giữ gìn thân thể khỏe mạnh, thanh lọc cơ thể, hưởng ứng phong trào sống xanh, thân thiện với thiên nhiên. Nó được nhiều nhà khoa học, nhà hoạt động môi trường ủng hộ.
Lợi ích từ ăn chay
1. Ăn chay mang lại rất nhiều lợi ích cho cơ thể:
- Tăng cường sức khỏe và tuổi thọ: Ăn chay giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh có liên quan đến tim mạch. Bởi chất béo bão hòa - cholestorol – nguyên nhân gây xơ vữa động mạch chỉ có trong mỡ động vật.
- Giảm cân hiệu quả: Thực phẩm có nguồn gốc thực vật không có hoặc chứa rất ít chất béo. Năng lượng do rau củ, trái cây cung cấp cũng chỉ đủ sử dụng cho các hoạt động thường này nên không dư thừa để tạo thành mỡ trong cơ thể người dùng. Vì vậy những người ăn chay hiếm khi bị béo phì.
- Tâm hồn thanh tịnh: Ăn chay mang đến sự thanh thoát và nhẹ nhàng. Những người ăn chay theo tôn giáo thường hướng tới bồi đắp thiện tâm, sống an vui, hiền hòa, ít nổi nóng hơn.
Ngoài ra ăn chay còn có nhiều lợi ích khác như: Cải thiện làm da, ít bị rối loạn hệ tiêu hóa, giảm nguy cơ bị loãng xương, ung thư, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý nguy hiểm khác.
2. Ăn chay đúng cách?
Ăn chay tuy có nhiều lợi ích, nhưng nếu không đúng phương pháp thì cũng không tốt cho cơ thể.
Các nguyên tắc cơ bản khi xây dựng chế độ ăn chay là:
- Đủ dinh dưỡng: Cho dù bạn đang theo chế độ thuần chay hay có sử dụng trứng – sữa thì cũng cần phải đảm bảo cơ thể được nhận đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu. Bạn có thể tham khảo từ những người đã – đang thực hiện chế độ ăn chay mà có sức khỏe tốt, từ các chuyển gia dinh dưỡng để có lời khuyên phù hợp.
- Đảm bảo protein: Thịt động vật là nguồn cung cấp protein dồi dào. Một số thực phẩm có nguồn gố thực vật có chứa protein như đậu nành và các cây, hạt họ đậu khác. Nhưng một số loại hạt lại nhiều chất béo cũng như calo. Vì thế ở đây chúng ta cần phải có sự cân đối và lựa chọn. Thông thường mỗi ngày cơ thể cần 25 – 30 gr protein.
Trong các trường hợp thì các bạn vẫn không nên thay thế thịt bằng cá thực phẩm giàu chất béo, thực phẩm chế biến sẵn (thường chứa nhiều chất bảo quản).
Ăn chay có tập gym được không?
Trước tên cần khẳng định: Chế độ ăn chay có thể đáp ứng được tốt nhu cầu dinh dưỡng cho người tập gym !
Thứ nhất là về năng lượng, các thực phẩm giàu carb như gạo, đỗ và các loại ngũ cốc khác là nguồn cung cấp năng lượng dồi dào. Mỗi gr carb cho 1 kacl.
Thứ hai là về protein, protein từ thực vật có thể thay thế cho đạm động vật, giúp các gymer xây dựng hệ thống cơ bắp chắc khỏe.
Cuối cùng, chất béo thực vật rất an toàn. Nó giúp gymer kiểm soát trọng lượng cơ thể tốt hơn, giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực từ cholesterol cũng như mỡ động vật.
Nếu ăn chay đúng cách bạn có thể tập gym bình thường, trong đó chất lượng cơ bắp, sự sắc nét không thua gì những người không ăn chay.
Nếu bạn còn nghi ngại thì hãy tìm kiếm trên Goolge, và có thể thấy rất nhiều gymer ăn chay nổi tiếng thế giới như:
Barny du Plesis: Vận động viện thể hình chuyên nghiệp, giành giải nhất cuộc thi Quý ông Hoàn vũ 2014.
Alexey Voevoda: Nhà vô địch bộ môn vật ngay người Nga.
Billy Simmonds: Đoạt danh Quý ông hoàn vũ tự nhiên 2009. Đây cũng là cuộc thi thể hình mà các vận động không sử dụng thuốc tăng cơ (Steroid) cũng như hormone kích thích.
Ngoài ra còn rất nhiều tên tuổi đình đám khác mà bạn có thể thao khảo. Một số trong đố còn viết sách về ăn chay, tập gym…
Lợi ích của ăn chay khi tập gym
- Đạm thực vật sẽ dễ dàng được cơ thể tiêu hóa và hấp thu hơn.
- Cung cấp chất béo tốt từ thực vật, không chứa cholesterol, không chỉ tốt cho tim mạch mà còn hỗ trợ quá trình tăng cơ – giảm mỡ trong tập gym.
- Cung cấp nguồn vitamin dồi dào, chất chống oxy hóa cho cơ thể, tốt cho hệ thống xương khớp, tăng cường miễn dịch, cải thiện tim mạch.
- Giàu chất xơ, hỗ trợ tiêu hóa.
- Kiểm soát cân nặng hiệu quả.
- Cơ thể nhẹ nhàng, thậm chí mồ hôi tiết ra khi tập cũng không nặng mùi như ở những người ăn thịt.
- Đảm bảo nguồn năng lượng sạch để buổi tập hiệu quả.
Tác hại của ăn chay khi tập gym
- Ăn chay mà không đầy đủ dinh dưỡng khiến cho cơ thể mệt mỏi, phát triển không đồng đều.
- Một số gymer ăn chay nhưng không chú ý tới protein khiến cho hệ thống cơ bắp không có đủ dinh dưỡng để tăng trưởng, phát triển, từ đó hiệu suất tập luyện kém.
Như vậy có thể thấy: Ăn chay vẫn có thể tập gym và thu được đầy đủ các lợi ích của hoạt động tập luyện. Tuy nhiên, cần phải ăn chay đúng cách, đủ dinh dưỡng; Nếu không sẽ không hiệu quả, thậm chí còn ảnh hưởng tới sức khỏe.
Cách ăn chay đủ dinh dưỡng cho gymer
Để phòng ngừa những tác hại của tập gym khi ăn chay các bạn nên tham khảo những chỉ dẫn dưới đây.
1. Cung cấp đủ chất đạm
Chất đạm là một trong những chất dinh dưỡng không thể thiếu đối với cơ thể con người, đối với người tập gym thì càng quan trọng hơn. Với những người có chế độ ăn thông thường thì việc cung cấp đạm không khó vì có nhiều trong thịt động vật. Với người ăn chay thì khó hơn do đạm từ thực vật không dồi dào như trong thịt động vật, đồng thời không đầy đủ các axit amin thiết yếu. Người ăn chay tập gym cần bổ sung chất đạm thì cần lựa chọn được các thực phẩm phù hợp.
Các thực phẩm giàu protein và có cấu trúc tương tự thịt động vật là: Nấm, đậu nành, hạt họ đậu, rong tảo biển… vì thế các bạn nên thường xuyên bổ sung thực phẩm này vào trong bữa ăn. Đó là với những bạn ăn thuần chay. Còn với chế độ ăn chay có sử dụng trứng, sữa thì đây cũng chính là những thực phẩm rất giàu protein.
2. Năng lượng từ carbohydrate
Chế độ ăn chay cung cấp nhiều chất xơ, mức calo không dồi dào như ăn mặn. Vì vậy với những người mới ăn chay thì cơ thể sẽ có cảm giác mệt mỏi do chưa quen. Để khắc phục vấn đề này thì gymer cần bổ sung thêm carbs dạng tinh bột vào bữa ăn để có đủ thể lực thực hiện các bài tập.
Yến mạch, bánh mì đen, gạo lứt, khoai lang, khoai tây… Để là những thực phẩm giàu tinh bột, rất tốt cho sức khỏe, cung cấp nhiều năng lượng cho các hoạt động sống cũng như thể dục thể thao.
Các bạn nên chia nhỏ bữa ăn để đảm bảo cơ thể đốt cháy hết calo, không có calo dưa thừa khiến tạo thành mỡ thừa trong cơ thể.
3. Bổ sung chất béo
Nhiều món ăn chay sử dụng dầu thực vật để chiên rán, mục đích là tăng thêm hương vị cho món ăn. Tuy nhiên việc sử dụng và nạp nhiều dầu vào cơ thê cũng không tôt cho sức khỏe, chưa kể đó có thể là dầu chiên rán được sử dụng nhiều lần.
Các bạn nên sử dụng chất béo từ các thực phẩm nhiều fat lành mạnh như quả bơ hay hạt khô như hạt điều, hạnh nhân, đậu phộng. Đây là những chất béo không no, cung cấp thêm năng lượng nhưng không gây tích tụ mỡ thừa, giúp cơ thể và não hoạt động tốt hơn.
Ngoài ra còn có dầu hạt lanh, quả óc chó, dầu đậu nành… đều rất tốt cho sức khỏe.
Thực phẩm bổ sung cho người tập gym
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thực phẩm bổ sung cho người tập gym. Các thực phẩm này thường có nguồn gốc từ sữa, tốt cho cơ bắp, phù hợp với người ăn chay.
Một trong số đó là Whey protein. Protein ở trong whey là loại hoàn chỉnh, rất ít cholesterol. Với người ăn chay việc sử dụng whey cũng tương tự như ăn đậu, nhưng protein tinh khiết hơn, hỗ trợ tăng cơ, cắt nét.
Trên đây là một số chia sẻ từ Daiviet Sport giúp trả lời câu hỏi: Ăn chay có nên tập gym không ? Qua các nội dung được chia sẻ chúng ta đã hiểu hơn về tập gym, ăn chay, chế độ dinh dưỡng cho người ăn chay khi tập gym.
Nếu các bạn còn câu hỏi hay thắc mắc nào khác liên quan đến chế độ dinh dưỡng, tập gym, hay có nhu cầu trang bị các thiết bị hỗ trợ tập luyện thể dục thể thao như: Máy chạy bộ, xe đạp tập, giàn tạ đa năng, tạ tay… Hãy liên hệ với Daiviet Sport để được tư vấn cụ thể và cung cấp thiết bị chính hãng !
