Không phải ngẫu nhiên mà chạy bộ được coi là môn thể thao lý tưởng, thu hút được số lượng người tham gia tập luyện đông. Có thể thấy chạy bộ có hình thức tập luyện khá đơn giản, phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau, trong khi những lợi ích mang lại là không phải bàn cãi.
Mặc dù vậy, mỗi hình thức vận động đều đòi hỏi có phương pháp và cần thực hiện một cách phù hợp để đạt được lợi ích tốt nhất, đồng thời phòng ngừa được các rủi ro, chấn thương. Với chạy bộ, một vấn đề được nhiều người quan tâm là: Có nên tập vào mùa đông, chạy bộ khi thời tiết lạnh có tốt cho sức khỏe, những ảnh hưởng của việc tập luyện trong thời tiết mùa đông…
Trong nội dung dưới đây Daiviet Sport sẽ cùng các bạn chia sẻ về Chạy bộ vào mùa đông lợi hay hại ? Qua đó đi tìm câu trả lời cho các vấn đề nêu trên nhé.
Lợi ích chạy bộ mùa đông
Trước tiên chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những lợi ích khi chạy bộ vào mùa đông:
1. Tạo hứng khởi cho ngày mới
Nói một cách đơn giản, chạy bộ chính là cách để chúng ta làm mới bản thân mỗi ngày, sạc đầy năng lượng để học tập và làm việc hiệu quả hơn. Nhất là khi chạy bộ vào mùa đông, chúng ta cần phải vượt qua cái lạnh, vượt qua sức ì của bản thân. Và sau khi kết thúc thì có thể tự thưởng cho mình một món quà xứng đáng – một bữa ăn sáng ngon lành chẳng hạn!?
2. Giảm nguy cơ bệnh tim mạch
Các nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng việc chạy bộ giúp giảm thiểu 45% nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến tim mạch. Nó có tác dụng làm tăng huyết áp, ăng lượng HDL – cholesterol tốt, cải thiện lượng đường máu.
Trong khi tập luyện các luồng máu đổ dồn về tim và tim cần phải bơm máu về các cơ để cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho hoạt động, bởi vậy tim sẽ hoạt động mạnh mẽ hơn. Kết hợp với hít thở điều hòa sẽ giúp phòng ngừa một số bệnh tim mạch hiệu quả.
Thời tiết lạnh thường khiến khí huyết lưu thông kém hơn. Việc vận động để làm nóng cơ thể giúp có thể khỏe mạnh, hoạt động hiệu quả càng cần thiết. Ngay cả với người mắc bệnh tim thì việc kết hợp sử dụng thuốc với chế độ ăn uống khoa học cùng phương pháp tập luyện phù hợp sẽ có tác dụng tốt hơn.
Chạy bộ giúp xương khỏe mạnh
Chạy bộ giúp tăng cường quá trình trao đổi chất bên trong cơ thể, giúp các chất dinh dưỡng được vận chuyển tới hệ xương khớp tốt hơn. Điều đó giúp cơ bắp và dây chằng trở nên dẻo dai, linh hoạt hơn. Từ đó giúp cho cột sống và các xương chắc khỏe, giữ thăng bằng và di chuyển tốt hơn.
Tập luyện còn thúc đẩy sản sinh hóc môn tăng trưởng HGH, giúp hình thành và tăng lớp sụn khớp, góp phần cải thiện chiều cao ở thanh thiếu niên.
3. Chạy bộ giúp giảm cân
Đối với những người béo phì thì chạy bộ còn là một phương pháp giảm cân an toàn, hiệu quả, nhất là vào mùa đông, khi nó tiêu tốn nhiều năng lượng hơn. Thống kê cho cho thấy, mỗi giờ chạy ở tốc độ trung bình (phù hợp thể chạy) giúp tiêu hao 300 calo thừa. Và con số này còn tăng hơn nếu bạn tập luyện ở cường độ cao hoặc kéo dài thời gian tập.
4. Tăng cường hệ miễn dịch
Chạy bộ giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể. Đây là tấm khiên có tác dụng bảo vệ cho cơ thể chống lại các bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn và vi rút gây ra.
Đặt trong bối cảnh dịch Covid-19 đang lan tràn như hiện nay thì việc tập luyện để nâng cao khả năng đề kháng của cơ thể chính là một trong những hành động thiết thực được cơ quan y tế của các quốc gia khuyến cáo tới người dân.
5. Chạy bộ giúp tăng tuổi thọ
Đã có nhiều nghiên cứu và tác động của chạy bộ tới sức khỏe, sức bền, tuổi thọ. Kết quả cho thấy chỉ 1 tiếng chạy bộ mỗi ngày có thể giúp chúng ta tăng thêm 3 năm tuổi thọ trong cuộc đời.
Một nghiên cứu của Đại học Stanford còn cho thấy 85% người chạy bộ vẫn tiếp tục sống khỏe mạnh sau 21 năm, trong khi tỉ lệ này ở những người không tập là 66%.
6. Giải tỏa mệt mỏi, giảm stress
Tập luyện giúp chúng ta hướng sự tập trung và một vấn đề khác thay vì các cảm xúc tiêu cực, chưa kể quá trình chạy mang đến bầu không khí trong lành. Chạy bộ còn giúp cơ thể sản sinh ra các hóc môn tích cực có thể cải thiện tâm trạng.
Các nghiên cứu khoa học còn chỉ ra rằng: Khi tâm trạng bị dồn nén quá mức thì hoạt động tập luyện còn tốt hơn rất nhiều so với việc dành thời gian để nghỉ ngơi.
7. Tiết kiệm tiền bạc và thời gian
Chạy bộ khá linh hoạt, nếu thu xếp được thời gian thì bạn có thể đăng ký tập tại các trung tâm thể hình với máy chạy bộ chuyên dụng cho phòng gym; Đến với các khu chức năng chuyên về máy tập thể dục công viên và sử dụng máy đi bộ trên không, máy chạy bộ ngoài trời. Hoặc nếu không bạn có thể sử dụng máy chạy bộ gia đình. Đơn giản hơn nữa là chỉ cần một đôi giày chạy bộ và chọn cho bản thân một cung đường đẹp là bạn đã có thể bắt tay vào tập luyện.
Nguy cơ tiềm ẩn khi chạy bộ mùa đông
Mới đây, tại Thượng Hải – Trung Quốc ghi nhận trường hợp một người đàn ông 36 tuổi họ Trương phải gọi điện cho vợ đến đón sau khi kết thúc một trận bóng rổ. Tuy nhiên khi người nhà đến thì người này đã tắc thở.
Bạn bè và người thân của anh để vô cùng sửng sốt: “Anh Trương rất đam mê thể thao, thường xuyên tham gia tập luyện, người cũng rất khỏe mạnh không mấy khi thấy đau ốm, tại sao lại bị đột tử sau khi tập luyện?”
Thực tế cho thấy, không chỉ những người yêu thích vận động, mà cả những vận động viên chuyên nghiệp cũng có thể đối mặt với nguy cơ bị đột tử nếu như vận động quá sức, hoặc trong các điều kiện không phù hợp. Tháng 8/2019 vận động viên chạy vượt rào 25 tuổi người Nga – Pravnova, người từng vô địch 60m vượt rào nữ khi còn đi học, và thường xuyên tham gia vào các giải chạy vượt rào 100m, 400m, đã bị đột tử ngay trong khi tập chạy. Nguyên nhân sau đó được xác định là do ngừng tim đột ngột vì tập luyện quá sức.
Qua đó có thể thấy thể thao cũng như chạy bộ, đều có mặt tích cực và mặt tiêu cực. Tích cực là đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và thể hình. Tiêu cực là nếu chúng ta tập không đúng phương pháp, tập quá sức, hoặc không đúng kĩ thuật thì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, khiến cơ cơ thể bị chấn thương.
Tại Việt Nam, khi trở lạnh thì nền nhiệt độ có thể giảm xuống mức khoảng 10 độ C, và tùy theo từng thời điểm đầu hay cuối mùa đông mà lạnh có thể kèm theo khô hanh hoặc mưa phùn. Tại một số thành phố lớn có mật độ dân cư và các phương tiện tham gia giao thông lớn, sống gần các công trường xây dựng lớn, bụi bặm… việc tập luyện thể dục thể thao ngoài trời, trong đó có chạy bộ sẽ không tốt cho sức khỏe.
Theo các chuyên gia về thời tiết và môi trường: Sau một đêm thảm thực vật sẽ hút oxy và đào thảo CO2 vào không khí, chưa kể lớp nghịch nhiệt tăng cao khiến xuất hiện hiện tượng trở trời, không khí không được lưu thông, nồng độ khói bụi và khí thải chưa được khuếch tán khiến nồng độ ô nhiễm tăng cao. Vì thế thay vì hít thở không khí trong lành thì người tập sẽ đưa vào cơ thể rất nhiều khói bụi cùng nhiều chất có hại khác.
Những người có tiền sử huyết áp, xơ vữa mạch khi tập luyện trong thời tiết lạnh mà gặp môi trường không khí ô nhiễm như trên sẽ khiến cho mạch máu bị thoái hóa dày lên khiến ảnh hưởng tới tuần hoàn của não. Nhiệt độ lạnh từ bên ngoài còn khiến cho khả năng đưa máu lên não khó khăn, gây thiếu oxy và chất dinh dưỡng, khiến tăng nguy cơ bị đột quỵ.
Với những người có bệnh lý liên quan đến hệ thống hô hấp, khí các bon và bụi khói tăng kích thích niêm mạc mũi, dẫn tới hen suyễn, bệnh viêm phổi, phế quản bị viêm, người có bệnh thì nguy cơ diễn tiến nặng hơn.
Như chúng ta đã biết, virut Corona cũng có xu hướng lây lan mạnh hơn vào mùa đông, khi thời tiết khô và lạnh, độ ẩm trong không khí giảm, đây cũng là một nguy cơ hiện hữu ở thời điểm hiện tại.
Lưu ý khi tập chạy bộ trong mùa đông
Việc tập luyện chạy bộ cũng như bất cứ môn thể thao nào đều đòi hỏi tính kiên trì, duy trì một cách thường xuyên, đều đặn, vì thế khi thời tiết lạnh không phải là thời điểm để chúng ta “ngủ đông” mà chỉ là quãng thời gian chuyển đổi hình thức tập luyện khác phù hợp hơn mà thôi.
Dưới đây là một số lưu ý bạn có thể tham khảo và áp dụng khi tập luyện chạy bộ vào mùa đông.
1. Trang phục chạy bộ phù hợp
Một quy tắc cổ điển nhưng vẫn rất hữu dụng, đó là mặc quần áo ấm hơn 10 độ so với nhiệt độ mà nhiệt kế ghi. Điều này không chỉ tính đến việc cơ thể bạn ấm lên khi chạy bộ mà còn giúp chọn lượng quần áo phù hợp khi chạy bộ.
Bạn nên mặc áo lót trong từ chất liệu thấm hút mồ hôi tốt, khô nhanh. Ở giữa là áo len giữ ấm, ngoài cùng là áo khoác để chắn gió. Nên mang theo găng tay và mũ nếu thời tiết lạnh giá.
2. Khởi động kỹ hơn
Khởi động giúp cơ thể được làm quen dần với vận động ở cường độ cao, được làm nóng, phòng ngừa chấn thương khi tập luyện. Bình thường thì đây là quá trình cần thiết khi tham gia bất cứ môn thể thao nào, trong đó có chạy bộ. Nhưng vào mùa đông bạn có thể dành nhiều thời gian để khởi động kỹ hơn.
Hãy thực hiện các động tác tay không, xoay các khớp từ ngoài vào trong, từ trên xuống dưới. Khi bắt đầu chạy cũng nên chạy chậm, sau đó mới tăng dần tốc độ ở giữa bài chạy.
3. Không chạy quá sớm
Thời gian chạy bộ lý tưởng vào buổi sáng thường là 5 – 6h. Tuy nhiên, nếu nhiệt độ quá thấp, có nhiều sương mù thì bạn có thể chạy bộ muộn hơn, 6 – 7h chẳng hạn; Hoặc có thể chuyển lịch chạy bộ vào các khung thời gian khác như chiều hoặc chiều muộn.
4. Hít thở đúng cách
Thời tiết lạnh có thể gây có thắt phế quản nên chúng ta cần hạn chế việc đưa không khí lạnh vào trong phổi. Việc hít thở đúng cách khi chạy bộ vì thế càng quan trọng hơn.
Chúng ta nên học cách hít thở sâu để đưa không khí vào bụng qua đường mũi rồi thở ra. Nên hạn chế há miệng để không khí không lọt vào bụng thông qua đường khí quản, giúp hạn chế nguy cơ viêm họng, bệnh hô hấp.
5. Uống đủ nước khi chạy bộ
Cho dù vào mùa đông thì cơ thể vẫn tiết mồ hôi khiết nước trong cơ thể bị hao hụt, vì thế chúng ta cần bù nước cho cơ thể. Bạn nên uống nước ấm trước khi tập luyện. Trong quá trình chạy nên cầm theo một chai nước nhỏ để uống thêm.
Trên đây là một số chia sẻ từ Daiviet Sport về Chạy bộ vào mùa đông lợi hay hại ? Qua các thông tin trong bài có thể thấy việc chạy bộ trong thời tiết lạnh ở góc độ tích cực có thể tiếp thêm sinh lực, tạo ra sự sảng khoái, giúp xây dựng thói quen tốt và mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Còn ở góc độ tiêu cực có thể ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe nếu không thực hiện đúng phương pháp, tập quá sức, sai kĩ thuật, trang bị không đầy đủ.
Một cách đơn giản là các bạn có thể sử dụng máy chạy bộ tại nhà vào mùa đông. Điều này có thể giúp cơ thể nhận được các lợi ích của tập luyện, trong khi phòng ngừa được các rủi ro từ thời tiết. Điểm này sẽ rất hợp lý với người bệnh tim mạch, huyết áp, có bệnh lý liên quan tới đường hô hấp trên.
Nếu còn câu hỏi nào liên quan đến cách chạy bộ hay có nhu cầu mua máy chạy cho phòng gym, cho gia đình… Các bạn hãy liên hệ với Thể thao đại việt để được tư vấn cụ thể.
Xem thêm: dụng cụ thể thao ngoài trời, dụng cụ phục hồi chức năng
